Şanlıurfa’da deprem sonrası virüs gibi arttı! Onlar duruyor dünya dönüyor

6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ta meydana gelen büyük depremler, Şanlıurfa’da da ciddi yıkımlara yol açtı. Depremin psikolojik ve fiziksel etkileri, hala devam ediyor. 

ŞANLIURFA’DA DEPREM SONRASI VİRÜS GİBİ ARTTI

Şanlıurfa’da son dönemde sıklıkla karşılaşılan bir rahatsızlık ise vertigo şikayetlerinin artması oldu. Uzmanlar, stresin, uyku eksikliğinin ve hızlı yaşam temposunun vertigo vakalarının hızla arttığını belirtiyorlar.

ONLAR DURUYOR DÜNYA DÖNÜYOR

Vertigo, halk arasında baş dönmesi olarak bilinse de, bu terim aslında çok daha karmaşık bir durumu tanımlıyor. Normalde baş dönmesinin her türlüsüne vertigo denilse de, burada bahsedilen vertigo, iç kulaktaki kristallerin kayması nedeniyle meydana geliyor. Bu durum, kişilerin dengesini kaybetmesine ve bazen yürürken zorlanmasına yol açabiliyor. Hatta, hasta dinlense de, gözler kapalı olsa bile baş dönmesinin devam ettiğini hissedebiliyor. Bu durum, dünya sanki dönüyormuş gibi bir algı bozukluğu yaratıyor.

Vertigo’nun fiziksel etkilerinin yanı sıra, bulanık görme, konuşma güçlüğü ve koordinasyon kaybı gibi belirtiler de sıkça görülüyor. İlginç bir şekilde, uzmanlar bu rahatsızlığın bir psikolojik versiyonunu da gözlemliyorlar. Yani, bazı kişiler fiziksel bir sorun olmadan, sadece psikolojik nedenlerle vertigo benzeri belirtiler yaşayabiliyorlar. Bu tür durumlar, "yalancı vertigo" olarak adlandırılıyor ve dengenin bozulması, zihinsel ya da duygusal bir kayıptan kaynaklanabiliyor. Dolayısıyla vertigo, hem fiziksel hem de psikolojik boyutları olan karmaşık bir hastalık, özellikle de stresli ve zorlu koşullarda yaşayan bireyler için daha yaygın hale gelmiş durumda.

İşte vertigoya dair her şey:

VERTİGO BELİRTİLERİ NELERDİR?

Vertigo, kişiyi baş dönmesi veya dengesizlik hissine sokan bir durumdur. Kişi, etrafındaki nesnelerin dönüyormuş gibi hareket ettiğini hissedebilir veya kendisinin döndüğüne dair bir duygu yaşayabilir. Vertigo genellikle bulantı, kusma, aşırı terleme, anormal göz hareketleri gibi belirtilerle birlikte seyreder. İşitme kaybı, kulak çınlaması ve görme bozuklukları da vertigonun eşlik edebileceği diğer semptomlar arasında yer alabilir. Ayrıca, yürümede zorluk çekme ve bilinç değişiklikleri de bu tabloya dahil olabilir. Vertigoya eşlik eden belirtiler, altında yatan hastalığa bağlı olarak farklılık gösterebilir.

VERTİGO NEDEN OLUR?

Vertigo, dengeyi sağlayan iç kulak, beyin veya sinir sistemi gibi bölgelerdeki sorunlardan kaynaklanabilir. En yaygın nedenler arasında iç kulak hastalıkları yer alır. Benign pozisyonel paroksismal vertigo (BPPV), Meniere hastalığı, iç kulak iltihapları ve iç kulakta bulunan kristallerin yer değiştirmesi, vertigonun yaygın sebeplerindendir. Bunun dışında, migren, vestibüler nörinit, labirentit gibi nörolojik rahatsızlıklar, beyin damarlarındaki bozukluklar veya bazı ilaçların yan etkileri de vertigo gelişimine yol açabilir.

VERTİGOYA NE İYİ GELİR?

Vertigo tedavisi, altta yatan nedeni bulmaya yönelik yapılır. BPPV gibi iç kulak kaynaklı vertigolar, genellikle özel pozisyonel manevralarla tedavi edilebilir. Meniere hastalığı gibi durumlarda, tedavi diyet değişiklikleri, ilaçlar ve gerekirse cerrahi müdahaleleri içerebilir. Eğer vertigo migren kaynaklıysa, migren tedavisi için kullanılan ilaçlar etkili olabilir. Nörolojik kökenli vertigoların tedavisinde, sorunun nedenine yönelik tedavi yaklaşımları uygulanır.

VERTİGO NASIL GEÇER?

Vertigo tedavisi, hastanın durumuna göre değişkenlik gösterebilir. Özellikle iç kulak kaynaklı vertigo türlerinde, Epley manevrası veya Brandt-Daroff egzersizleri gibi pozisyonel hareketler semptomları hafifletebilir. Ayrıca, ilaç tedavisi ile özellikle Meniere hastalığı gibi iç kulak problemlerine bağlı vertigo kontrol altına alınabilir. Vertigoya neden olan durum tedavi edilebilir ise, vertigonun süresi kısalabilir veya tamamen geçebilir. Ancak her bireyin durumu farklı olduğundan, tedavi süreci kişiye özel olarak belirlenir.

NÖROLOJİK VERTİGO BELİRTİLERİ NELERDİR?

Nörolojik kaynaklı vertigo, beyin veya sinir sisteminden kaynaklanan denge problemleri nedeniyle ortaya çıkar. Bu tür vertigonun belirtileri, baş dönmesi, denge kaybı, bulantı ve kusma olabilir. Nadir durumlarda, kulak çınlaması, işitme kaybı veya kulak basıncı gibi iç kulakla ilgili semptomlar da nörolojik vertigo ile ilişkilendirilebilir. Nörolojik vertigo teşhisi konulduğunda, sorunun kaynağının belirlenmesi ve buna yönelik tedavi uygulanması büyük önem taşır.

VERTİGO KAÇ GÜN SÜRER?

Vertigonun süresi, altta yatan sebebe ve tedaviye bağlı olarak değişir. Örneğin, BPPV gibi pozisyonel vertigo türleri genellikle kısa süreli olup, birkaç saniye ile birkaç dakika arasında sürer. Ancak iç kulak sorunları veya nörolojik vertigo durumları daha uzun sürebilir. Tedaviye bağlı olarak, vertigo semptomları zamanla azalabilir ve kaybolabilir. Ancak bazı kronik vertigo vakaları, uzun süre devam edebilir ve tedavi gerektirebilir. Vertigonun süresi kişiden kişiye farklılık gösterebileceğinden, bir sağlık profesyoneliyle görüşmek önemlidir.